ปฏิบัติการกวาดล้างผลิตภัณฑ์สุขภาพผิดกฎหมาย โดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ร่วมกับกองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค (บก.ปคบ.) สามารถเข้าทลายโรงงานผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เครื่องสำอางเถื่อน ยึดของกลางได้ 450,000 ชิ้น คิดเป็นมูลค่านับ 10 ล้านบาท รวมถึงผลิตภัณฑ์เสริมความงามที่อวดอ้างว่าช่วยลดความอ้วน ได้แก่ แผ่นแปะสะดือเผาผลาญไขมันและสบู่นมเด้ง หรือ ‘สบู่นมตึงจนผัวทัก’ ซึ่งมีการโฆษณาและจำหน่ายผ่านช่องทางสื่อออนไลน์ มูลค่ากว่า 1.2 ล้านบาท

ปฏิบัติการครั้งนี้แสดงถึงความเอาจริงเอาจังของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ขณะเดียวกันก็สะท้อนให้เห็นว่า ผู้อยู่เบื้องหลังของผลิตภัณฑ์เหล่านี้เต็มไปด้วยเครือข่ายที่ร่วมกระทำผิดอย่างเป็นขบวนการ

เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2562 อย. พร้อมด้วย บก.ปคบ. แถลงผลการจับกุมผลิตภัณฑ์ผิดกฎหมายครั้งใหญ่ ซึ่งประกอบด้วยผลิตภัณฑ์หลายยี่ห้อที่มีผลกระทบต่อสุขภาพและความปลอดภัยของผู้บริโภค

ล็อตแรกคือ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารยี่ห้อ LANO BY GLUTA COLLA และผลิตภัณฑ์เสริมอาหารยี่ห้อ SKB1 ซึ่งเป็นเครือข่ายของบริษัท ฟู้ดชายน์ซัพพลายเซอร์วิส จำกัด เจ้าของผลิตภัณฑ์ยี่ห้อลีน (lyn) ที่ก่อนหน้านี้เมื่อปี 2561 เคยมีผู้บริโภคหลงเชื่อและซื้อหาไปรับประทานจนเป็นเหตุให้เสียชีวิต เนื่องจากมีส่วนผสมของสารไซบูทรามีน เจ้าหน้าที่ยึดของกลางได้ 450,000 ชิ้น มูลค่ากว่า 10 ล้านบาท

ล็อตต่อมา เจ้าหน้าที่ตรวจยึดผลิตภัณฑ์เสริมความงามที่อวดอ้างสรรพคุณเกินจริง 2 ชนิด ได้แก่ แผ่นแปะสะดือเผาผลาญไขมัน อ้างว่าสามารถช่วยปรับสมดุลการเผาผลาญไขมัน และสบู่นมเด้ง หรือ ‘สบู่นมตึงจนผัวทัก’ เพิ่มเนื้อนมให้ดูอวบอิ่ม ผิวขาวกระจ่างใส โดยยึดของกลางแผ่นแปะสะดือได้ 12,000 ชิ้น และสบู่นมเด้งอีก 130 ก้อน รวมมูลค่ากว่า 1.2 ล้านบาท

พ.ต.อ.ไพฑูรย์ พูลสวัสดิ์ ผกก. (สอบสวน) บก.ปคบ. ระบุว่า การกระทำดังกล่าวเข้าข่ายความผิดฐานไม่จดทะเบียนสถานประกอบการนำเข้าเครื่องมือแพทย์ โฆษณาเครื่องมือแพทย์โดยไม่ได้รับอนุญาต รวมถึงความผิดตาม พ.ร.บ.เครื่องสำอาง พ.ศ. 2558

ด้าน เภสัชกรหญิงสุภัทรา บุญเสริม รองเลขาธิการ อย. กล่าวว่า แผ่นแปะสะดือเผาผลาญไขมันที่ขายเกลื่อนตามสื่อออนไลน์นั้นเป็นการอวดอ้างสรรพคุณทำนองว่า ช่วยปรับสมดุลของขบวนการเผาผลาญพลังงานในร่างกาย ช่วยสลายไขมัน ขับไขมันออกจากร่างกาย ซึ่งเข้าข่ายมีความผิดตาม พ.ร.บ.เครื่องมือแพทย์ พ.ศ. 2551 โดย อย. ตรวจสอบฐานข้อมูลแล้วพบว่า ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวไม่ได้ยื่นคำขออนุญาตผลิตหรือนำเข้าแต่อย่างใด

สำหรับผลิตภัณฑ์สบู่นมเด้ง (สบู่นมตึงจนผัวทัก) อวดอ้างสรรพคุณทำนองว่า เพิ่มเนื้อนมให้ดูอวบอิ่มผิวขาวกระจ่างใส ข้อความลักษณะนี้ถือเป็นข้อความที่เป็นเท็จหรือเกินจริง ก่อให้เกิดความเข้าใจผิดในสาระสำคัญเกี่ยวกับเครื่องสำอาง เป็นข้อความที่ไม่เป็นธรรมต่อผู้บริโภค เนื่องจากผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางถือเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้สำหรับภายนอกร่างกาย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อทำความสะอาดและความสวยงามเท่านั้น โดยไม่ได้มีผลต่อการปรับเปลี่ยนโครงสร้างหรือทำหน้าที่ใดๆ ของร่างกาย การโฆษณาดังกล่าวจึงมีความผิดตาม พ.ร.บ.เครื่องสำอาง พ.ศ. 2558

รองเลขาธิการ อย. กล่าวอีกว่า อย. เตรียมดำเนินคดีกับผู้ผลิตทันที และขอเตือนผู้บริโภคอย่าได้หลงเชื่อโฆษณาแผ่นแปะสะดือเผาผลาญไขมัน และผลิตภัณฑ์สบู่นมเด้ง เพราะอาจได้รับอันตรายจากการใช้ผลิตภัณฑ์ เนื่องจากผลิตภัณฑ์ไม่ได้แสดงปริมาณและส่วนประกอบที่ชัดเจน อีกทั้งส่วนผสมของกาวแปะอาจทำให้เกิดการอักเสบระคายเคืองได้ หากแปะไว้นานเกินไปอาจทำให้เกิดอาการแพ้ตั้งแต่น้อยๆ เป็นผื่นแพ้คัน หรืออาจเกิดอาการแพ้อย่างรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิต

ทั้งนี้ ผู้บริโภคสามารถตรวจสอบผลิตภัณฑ์สุขภาพก่อนการเลือกซื้อได้ที่แอพพลิเคชั่น ‘ตรวจเลข อย.’ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งช่องทางการสื่อสารที่เข้าถึงมือผู้บริโภคได้ง่าย สะดวก และรวดเร็ว เป็นการสร้างความมั่นใจเบื้องต้นให้กับผู้บริโภค หากพบผลิตภัณฑ์ที่ต้องสงสัย สามารถแจ้งร้องเรียนได้ที่สายด่วน อย. 1556 หรือ E-mail: 1556@fda.moph.go.th หรือผ่านทาง Oryor Smart Application หรือ Line @FDAthai หรือสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อ อย. จะทำการตรวจสอบและดำเนินการทางกฎหมายกับผู้ที่กระทำผิดต่อไป

ข้อมูลและภาพ: อย.